Konferencja / Tagung

(Nie)widzialność tłumacza. Jak badania nad rolą tłumaczy przyczyniają się do humanizacji translatologii

 

(Un)Sichtbarkeit des Übersetzers. Wie die Beschäftigung mit den Übersetzern zur Humanisierung der Translatologie führt

 

29-30 marca 2019 / 29.-30. März 2019,

 KRAKÓW / KRAKAU,

Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Collegium Paderevianum B

 

Organizacja / Organisation:

Instytut Filologii Germańskiej UJ Kraków (dr habil. Jadwiga Kita-Huber),

Arbeitsbereich Polnisch am FB 06 der JGU Mainz/ Germersheim (Univ.-Prof. Dr. Renata Makarska)

 

Plakat polnisch deutsch

Program konferencji_Tagungsprogramm

 

Freitag, 29. März / piątek 29 marca

9.00  – Eröffnung der Tagung /otwarcie konferencji

9.15  – Keynote lecture I: Magda Heydel (Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ): Kto tłumaczy? Sylwetka tłumacza w najnowszych badaniach przekładoznawczych (Wer übersetzt? Die Person des Übersetzers in der neuesten translatologischen Forschung)

Kaffeepause / przerwa na kawę

10.35-11.35 – I. Sektion

  • Andreas Kelletat (Arbeitsbereich Interkulturelle Germanistik, JGU Mainz/Germersheim): Wird die Translatologie menschlicher, wenn sie sich mit Menschen befasst? Zu Konzeption und Perspektiven des Germersheimer Übersetzerlexikons (uelex.de) (Czy translatologia staje się bardziej ludzka, badając losy tłumaczy? O koncepcji i perspektywach rozwoju Niemieckiego Leksykonu Tłumaczy, uelex.de)
  • Ewa Kołodziejczyk (Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa): Od biogramu do biografii. Dylematy prezentacji sylwetki tłumacza literatury (Vom Biogramm zur Biografie. Dilemmas der Präsentation der Literaturübersetzer)

11.35-12.35 – II. Sektion

  • Beate Sommerfeld (Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Übersetzerische Strategien und die Sichtbarkeit der Übersetzer*innen im literarischen Feld – am Beispiel des polnischen Übersetzers und Essayisten Andrzej Kopacki (Strategie translatorskie a widoczność tłumacza w polu literackim – na przykładzie polskiego tłumacza i eseisty Andrzeja Kopackiego)
  • Paweł Zarychta (Instytut Filologii Germańskiej UJ): Widoczność tłumacza widocznością autora. Ryszard Wojnakowski jako tłumacz i promotor liryki niemieckojęzycznej w Polsce (Die Sichtbarkeit des Übersetzers als Sichtbarkeit des Autors. Ryszard Wojnakowski als Übersetzer und Popularisator der deutschsprachigen Lyrik in Polen)

Mittagspause / przerwa obiadowa

14.00-15.30 – III. Sektion

  • Kamila Śniegocka (Polska Akademia Nauk, Wien): O powsta­waniu niemieckiego przekładu powieści Józefa Wittlina „Sól ziemi” (Bemerkungen zur Geschichte der deutschen Überset­zung von Józef Wittlins Roman „Salz der Erde”)
  • Ewa Rajewska (Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Translatorskie tarapaty i arcyprześcipny artyzm. O twórczości Marii Kureckiej (Translatorische Probleme vs. hohe Kunstfertigkeit. Über das Werk von Maria Kurecka)
  • Irena Dębek (Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Warszawskiego): Tandem tłumaczy, Maria Kurecka i Witold Wirpsza, oraz ich „przerób” (Das Übersetzertandem – Maria Kurecka und Witokd Wirpsza – und ihr „Durchgang“)

Kaffeepause / przerwa na kawę

16.00-17.00 – IV. Sektion

  • Ilona Czechowska (Viadrina Universität, Frankfurt an der Oder): Badania nad spuścizną tłumacza – od archiwum do monografii (Erforschung der Übersetzernachlässe. Vom Archiv bis zur Monografie)
  • Paweł Zajas (Zakład Studiów Niderlandzkich i Południowoafrykańskich Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Przekład i tłumacz w archiwum. O niepozytywistycznej metodologii badań (Die Übersetzung und der Übersetzer im Archiv. Über eine nichtpositivistische Forschungsmethodologie)

18.30 – Podiumsdiskussion im Goethe Institut „Die (Un)Sichtbarkeit des Übersetzers“ / Dyskusja panelowa „(Nie)widzialność tłumacza“ mit/udział biorą Justyna Czechowska, Magda Heydel, Esther Kinsky, Andrzej Kopacki

 

Samstag, 30. März / sobota 30 marca

9.00 – Keynote lecture II: Piotr de Bończa Bukowski (Instytut Filologii Germańskiej UJ): Tłumacz i jego tekst. W kręgu zagadnień lektury i przekładu (Der Übersetzer und sein Text. Anmerkungen zum Problem des Lesens und des Übersetzens)

10.00-11.30 – V. Sektion

  • Andreas Lawaty (Lüneburg): Horst Bienek und Karl Dedecius: Literaturvermittler aus autobiographischem und kulturpolitischem Antrieb (Horst Bienek i Karl Dedecius: Popularyzatorzy literatury i ich autobiograficzna i polityczno-kulturowa motywacja)
  • Przemysław Chojnowski (Institut für Slawistik, Universität Wien): „The visible translator” albo tłumacz jako drugi autor. Dedecius w roli tłumacza twórczości Zbigniewa Herberta („The visible translator“ oder Übersetzer als der zweite Autor. Dedecius als Übersetzer vom Werk Zbigniew Herberts)
  • Peter Oliver Loew (Deutsches Polen-Institut, Darmstadt): Inhalt übersetzen. Und wo bleibt die Schönheit? Über die Übersetzung der wissenschaftlichen Humanistik (Tłumaczyć treść. A gdzie piękno? O tłumaczeniu tekstów humanistycznych)

Kaffeepause / przerwa na kawę

12.00-13.00 – VI. Sektion

  • Jadwiga Kita-Huber (Instytut Filologii Germańskiej UJ): (Nie)widzialność tłumacza w dobie klasyczno-romantycznej. Wstępne rozpoznania na wybranych przykładach polsko-niemieckich (Die (Un)Sichtbarkeit des Übersetzers zwischen Klassik und Romantik. Vorüberlegungen am Beispiel ausgewählter deutsch-polnischer Fälle)
  • Markus Eberharter (Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego): Albert Zipper (1855-1936) – Übersetzer, Germanist, Herausgeber. Elemente seiner translatorischen Biografie (Albert Zipper (1855-1936) – tłumacz, germanista, wydawca. Elementy biografii translatorskiej)

Mittagspause / przerwa obiadowa

14.30-15.30 – VII. Sektion A (deutschsprachige Sektion / sekcja niemieckojęzyczna)

  • Katarzyna Lukas (Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Gdańskiego): Zwischen der barocken Stilisierung und der Jugendsprache: Roswitha Matwin-Buschmanns Übersetzungen aus dem Polnischen (Między barokową stylizacją a językiem młodzieżowym: przekłady z literatury polskiej Roswithy Matwin-Buschmann)
  • Tadeusz Skwara (Biblioteka Narodowa, Warszawa): Jacek Frühling – Übersetzer als Monopolist? (Jacek Frühling – tłumacz jako monopolista?)

14.30-15.30 – VII. Sektion B (polnischsprachige Sektion / sekcja polskojęzyczna)

  • Agnieszka Sowa (Instytut Filologii Germańskiej UJ): Styl Witolda Gombrowicza jako problem translatorski na podstawie dwóch niemieckich przekładów „Dziennika” (Witold Gombrowiczs Stil als ein translatorisches Problem am Beispiel zweier deutschsprachigen Übersetzungen der „Tagebücher“)
  • Amelia Łagocka (Arbeitsbereich Interkulturelle Germanistik, JGU Mainz/Germersheim): Portret tłumaczki Jutty Janke (Porträt der Übersetzerin Jutta Janke)

Kaffeepause / przerwa na kawę

16.00-17.00 – VIII. Sektion A (deutschsprachige Sektion / sekcja niemieckojęzyczna)

  • Anna Fimiak-Chwiłkowska (Instytut Germanistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu): Henryk Bereska – ein (un)sichtbarer Übersetzer der polnischen Lyrik und Prosa (Henryk Bereska – (nie)widzialny tłumacz polskiej poezji i prozy)
  • Julia Manowska (Instytut Filologii Germańskiej UJ): Die Unsichtbarkeit des Lyrikübersetzers in der DDR am Beispiel der Übertragung der Songtexte der Band „Skaldowie” (Niewidoczność tłumacza poezji w NRD na przykładzie przekładów tekstów piosenek Skaldów)

16.00-17.00 – VIII. Sektion B (polnischsprachige Sektion /sekcja polskojęzyczna)

  • Ewa Dębicka-Borek (Instytut Orientalistyki UJ) / Zofia Ziemann (Katedra do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ): „Pomost, który buduję książkami między duszą Indii a Polski”. Działalność przekładowa i wydawnicza Wandy Dynowskiej-Umadevi („Die Brücke, die ich mit Büchern zwischen den Seelen Indiens und Polens schlage.“ Die übersetzerische und verlegerische Tätigkeit von Wanda Dynowska-Umadevi)
  • Renata Makarska (Arbeitsbereich Polnisch, JGU Mainz/Germersheim): Hermann Buddensieg jako tłumacz i wydawca. Badania spuścizny tłumacza (Hermann Buddensieg als Übersetzer und Verleger. Übersetzernachlass als Forschungsgegenstand)

17.00 – Diskussion und Abschluss der Tagung / dyskusja końcowa i zamknięcie konferencji

18.00 – Wernisaż wystawy Nagrody im. Karla Dedeciusa & spotkanie z najnowszą laureatką nagrody, tłumaczką Lisą Palmes / Vernissage der Ausstellung zum Karl-Dedecius-Preis und Treffen mit der jetzigen Preisträgerin Lisa Palmes (Biblioteka Jagiellońska).

 

Mit freundlicher Unterstützung:

Deutsch-Polnische Wissenschaftsstiftung

Stiftung für deutsch-polnische Zusammenarbeit

Goethe-Institut Krakau

Deutsches Polen-Institut Darmstadt

Robert-Bosch-Stiftung

Biblioteka Jagiellońska